هدف این مقاله بررسی موانع توسعه ی محتوایی نظام راهبری شرکتی، از دیدگاه نظریه ی کثرت گرایی فرهنگی بر پایه روش شناسی تفسیری-انتقادی است. کثرت گرایی فرهنگی بر امکان رقابت گروه ها و مشارکت اقلیت های مختلف جامعه در تصمیم گیری های مربوط به نظام اقتصادی و سیاسی تاکید دارد. این مقاله ضمن معرفی مفهوم کثرت گرایی فرهنگی و بیان ارتباط آن با نظام راهبری، موانع کثرت گرایی فرهنگی را مورد بررسی قرار داده و بر اساس آن موانع، به آسیب شناسی عوامل عدم توسعه نظام راهبری شرکتی می پردازد. بر این اساس، نتایج پژوهش نشان می دهد توسعه سیاسی، تفکیک محتوایی مالکیت از مدیریت، رفع مشکلات حقوقی، رفع شرکت گرایی دولتی و توسعه فرهنگ پاسخگویی می تواند موجب توسعه نظام راهبری شرکتی گردد. نتایج این مقاله توسعه کثرت گرایی فرهنگی، در نظام اقتصادی کشور را عاملی مهم در توسعه نظام راهبری شرکتی می داند.

جان هیک (1922م) نماینده برجسته فرضیه کثرت گرایی دینی بر این باور است که حقیقیت و رستگاری منحصر به دین خاصی نیست و پیروی ازهمه ادیان باعث رستگاری دینداران خواهد شد. فضای دینی، فکری و اجتماعی نقش چشمگیری در شکل گیری این فرضیه داشته اند. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی درصدد است پس از بیان و بررسی دیدگاه هیک در مورد ادیان دیگر، چشم انداز قرآن کریم را درباره ماهیت پدیده وحی و مساله سایر ادیان ترسیم کند.از نگاه این پژوهش کثرت گرایی دینی دارای زمینه های مخصوص به خود و مبانی آن محل مناقشه است. از منظر قرآن کریم وحی تشریعی نوع خاصی از معرفت است که به صورت علم حضوری مقرون به حفظ وصیانت الهی برای انسان های خاص وبا شرایط ویژه حاصل می شود و رمز و راز آن برای دیگران پنهان است اما علائم و شواهد لازم برای اثبات آن وجود دارد. از دیدگاه قرآن کریم کثرت گرایی دینی مردود ورویکرد قرآن کریم به مساله سایر ادیان ناظر به جنبه های گوناگون آن است: از جنبه حقانیت، سایر ادیان منسوخ و آمیزه ای از حق و باطل اند و تنها اسلام حق مطلق است، از جهت نجات کسانی که آگاهانه از اسلام پیروی نکنند عذاب خواهند شد و مسلمانان نسبت به پیروان سایر ادیان توحیدی و کفار غیر معارض، با مدارا، احترام و سعه صدر رفتار خواهندکرد و رعایت حقوق آن ها را وظیفه خود می دانند.

کثرت گرایی ارزشی مد نظر برلین، با تاکید بر توافق ناپذیری و تلفیق ناپذیری ارزش ها بر این نکته صحه می گذارد که هیچ گونه معیار و مقولات عام و مشترک وجود ندارد که به کمک آنها بتوان به اولویت بندی ارزش ها در یک نظام منسجم و در نتیجه ارزشداوری خیرها و غایات پرداخت. از سویی به نظر می رسد نسبی گرایی با رد هرگونه عینیت در اخلاق و ارزش ها و با تاکید بر عدم وجود معیارهای عام برای مفاهمه و داوری ارزشی، و رد مونیسم اخلاقی و تکیه بر تکثر، مرزهای مشترکی با کثرت گرایی پیدا می کند. برلین می کوشد تا میان کثرت گرایی ارزشی خویش با نسبی گرایی تفاوت قائل شود. درنیمه اول این مقاله پلورالیسم ارزشی برلین مطرح شده و در نیمه دوم نشان خواهیم داد که تلاش های برلین برای فاصله گرفتن از نسبی گرایی چندان قرین توفیق نیست.

در برابر نقدهای واردشده بر نظریه کثرات گرایی دینی جان هیک در زمینه چرایی و چگونگی حقانیت و نجات ادیان و همچنین استخراج مبانی و الگوی نظریه دینی وی، سعی فلاسفه و الهی دانان بر این بود که در عین احترام به اصل گشودگی نظریه دینی هیک، به اصلاح و تکمیل نظریه وی در باب مسئله واقع نمایی تمام تجربیات دینی بپردازند. در این میان کیث وارد، در عین طبیعی و مفید دانستن مسئله تنوع ادیان و قدردانی از جان هیک، بر مرز بین درست یا قابل قبول بودن و کفایت یا گشودگی بُعد اعتقادی دین نسبت به آینده و همچنین درک متقابل تکاملی ما از آن تأکید می ورزد. او تلاش دارد پشتوانه رویکرد جدیدی در باب کثرت گرایی دینی به نام کثرت گرایی نرم باشد. او با نقد لوازم رویکرد حداکثری، به ویژه مبنای معرفتی و نتایج ناپذیرفتنی آن، بر موارد مهمی چون اهمیت بُعد اعتقادی دین، اجتناب از خودبسندگی دینی، و توجه به تحول جهان بینی های برخاسته از اعتقادات دینی در طول تاریخ تأکید دارد. در این تحقیق، علاوه بر تبیین مؤلفه های کثرت گرایی کیث وارد، نتایج و لوازم منطقی کثرت گرایی نرم و گشوده او نیز استخراج شده است: گشودگی در لزوم کفایت باورهای دینی خود، احترام ادیان به یکدیگر و اهمیت عمق بخشی به معنویت خود، وجود امکان تفاهم در اختلاف اغراق آمیز ادیان، تعهدی خطاپذیر از تجربه واقعیت دینی خود و احترام به وجود ادیان متنوع، و بازنگری دقیق در دسته بندی ادیان.

نسبیت گرایی را لازمه کثرت گرایی معرفتی می انگارند. چنین تلقی می شود که آن، ریشه در نیمه دوم عصر مدرنیته دارد و تفسیر کانتی – پوپری از توسعه علم، به چنین بحرانی انجامیده است. فایرابند را به دلیل افشا کردن این بحران، بدعت گذار خوانده اند. کثرت گرایی، برآمده از نظریه زمینه مندی معرفت و تجارب بشری است و آثار آن در زمینه های معرفت، اخلاق، دین و سیاست، تهدیدی است که به نسبیت انگاری و آنارشیسم در اندیشه منجر می شود. برای پیش گیری و درمان این آفت، مواضع مختلفی اتخاذ شده است، از جمله برگشت به تفکر سنتی. این تحقیق بر آنست که کثرت گرایی روش شناختی می تواند تحویلی نگری و نیز نسبیت انگاری برآمده از کثرت گرایی معرفتی را با حفظ زمینه مندی معرفت ، پیش گیری و درمان کند. کثرت گرایی روش شناختی در دو الگوی مطالعات تلفیقی و دیالکتیکی، می تواند کثرت گرایی را ازتهدید به فرصت تبدیل و جهان شمولی معرفت را تضمین کند. کارایی این دو الگو مشروط به سه امر زبان مشترک، توان و هوش هیجانی محقق در مواجهه با دیدگاههای رقیب و قواعد منطقی تعامل رشته هاست.

از بنیادی ترین پرسش های پیش روی سیاست پژوهان، موضوع قدرت، الگوهای توزیع آن، کیفیت رابطه حکومت با شهروندان و گروه ها و میزان تاثیرگذاری آنها بر فرایند تصمیم گیری سیاسی است. هدف کثرت گرایی در مقام رویکردی نظری به سیاست نیز تبیین و ارزیابی این مسایل بود. از اینرو سیاست را عرصه رقابت گروه های مختلفی تعریف می کرد که به دلیل دسترسی شان به منابع متفاوت، هیچ یک قادر به تسلط کامل بر سایرین نبوده، تصمیمات سیاسی نیز حاصل توازن نیروها و فرایندی گشوده تلقی می گشت. این مقاله پس از تبیین این رویکرد در پیوند با اندیشه دموکراسی و مقایسه برداشت های متقدم و متاخر از آن، به بررسی دلالت های عینی آن در نظم سیاسی می پردازد تا صحت تحلیل های آن را در عمل ارزیابی کند. بنابراین در پاسخ به این پرسش که آیا واقعیت سیاسی موجود، موید مفروضات تئوریک رویکرد کثرت گراست، موضعی بینابینی (بسته به نوع برداشت از کثرت گرایی) اتخاذ می کند.

پلورالیسم دینی از جمله مباحث مرتبط با فلسفه دین است که به سبب توجه آن به مسئله نجات و زندگی مسالمت آمیز میان پیروان ادیان، مورد توجه صاحب نظران زیادی قرار گرفته و دارای رویکردها و تقریرهای متفاوتی است.توجه عمیق مولانا به «وحدت وجود»- به عنوان یکی از ارکان اصلی اعتقادات وی- و القای روحیه تسامح و تساهل به مخاطبان خود، باعث شده تا عده ای وی را «کثرت گرا» بنامند، اما اینکه وی، واقعا واجد چنین نامگذاری بوده یا نه و اگر بوده، پلورالیسم دینی از دیدگاه او چه کیفیتی دارد و چه مواردی را شامل می شود، از جمله پرسش هایی است که در مورد مولانا مطرح است. مقاله حاضر در جستجوی پاسخ این پرسش ها، بر اساس مثنوی است.بنابراین، در این مقاله، ضمن تعریف پلورالیسم دینی و بیان رویکردهای آن، آرای کثرت گرایان در باب حقانیت ادیان مطرح شده و بازتاب این آرا در اندیشه های مولوی آمده است.بازخوانی اندیشه های مولوی گویای این نکته است که ردپای نظریه پلورالیسم دینی، کم و بیش در اندیشه های او دیده می شود، اما پلورالیسم را به معنای امروزی آن نمی پذیرد و در نهایت یک دین را حق می داند.هدف از این جستار آن است که مخاطبان مثنوی با پیروی از شیوه مولوی در مسائل معرفتی و دینی، در جهت تقریب بین ادیان و تفاهم میان صاحبان آنها گام بردارد و برای رفع اختلافات و دشمنی های دینی و عقیدتی نوعی آمادگی ذهنی ایجاد شود.